ต้นกำเนิดของสุนัข และวิวัฒนาการของสุนัข
สันนิฐานได้ว่าเมื่อหลายหมื่นปีถูกค้นพบฟอสซิลกะโหลกกับส่วนขากรรไกรล่างของสุนัข ต่อมาหลังจากนั้นพิสูจน์แล้วพบว่า บรรพบุรุษของสุนัขเป็นหมาป่าโฮลาร์กติก โดยค้นพบเจอที่ถ้ำของสมัยวัฒนธรรมนาทูเฟียน พร้อมกับถูกค้นพบบนภาพศิลปะในถ้ำแถบแอฟริกาเหนือ และยังถูกค้นพบในหลุมฝังศพหมาที่สุสานยุคหินในประเทศเดนมาร์กอีกด้วย เหตุนี้จึงอธิบายได้ว่าสุนัขเริ่มต้นมาจากหมาป่านักล่าเนื้อที่สูญพันธุ์ไปแล้วมีมานานกว่าสองแสนปี ต่อมาก็ได้มีการพัฒนาเป็นสายพันธุ์อื่น ๆ แทน
สุนัขคืออะไร
ปัจจุบันถือว่า หมา หรือที่เรียกว่า สุนัข เป็นที่นิยมมากที่สุดในประเทศไทย และต่างประเทศสำหรับคนที่เริ่มอยากเลี้ยงสัตว์ตัวแรก ด้วยความที่น่ารักสดใส คลายเครียดให้กับเรา สุนัขถือว่าเป็นเพื่อนแท้ได้เลย สุนัข เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีหลากหลายชนิด ออกลูกเป็นตัว สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ในอดีตสุนัขถูกเลี้ยงเพื่อใช้ทำงาน (ตามความเหมาะสมของร่างกาย และลักษณะพฤติกรรม) เช่น การล่าสัตว์ การไล่ต้อนสัตว์ การเฝ้าฝูงสัตว์ ต่อมาจึงถูกพัฒนาจนมีหลากหลายสายพันธุ์ และจำแนกตามขนาด พฤติกรรม ในการใช้งาน รวมไปถูกเลี้ยงภายในบ้าน
การจำแนกทางวิทยาศาสตร์
สุนัขถูกจำแนกอยู่ในอาณาจักรสัตว์ ไฟลัมสัตว์มีกระดูกสันหลัง ชั้นของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ออกลูกเป็นตัว และมีลำตัวที่ปกคลุมไปด้วยขน มีเขี้ยวคู่หน้า 2 คู่ มีเท้า 4 เท้า ซึ่งเท้าคู่หน้ามี 5 นิ้ว และเท้าคู่หลังมี 4 นิ้ว อยู่ในอันดับของสัตว์กินเนื้อ วงค์ Canidae สกุลของสุนัข คือ Canis มีสปีซีส์ คือ Canis familiaris
สายพันธุ์ของสุนัข
สุนัขมีหลากหลายสายพันธุ์ มีทั้งขนาดตัว ความยาวขน ที่แตกต่างกัน ดังต่อไปนี้ ร็อตไวเลอร์ , โกลเด้น , คอลลี่ , แจ็ครัสเซลล์ ,ชเนา , ชีวาวา , ชิสุ , เชาเชา , ซามอยด์ , เซนต์ , ไซบีเรียน , ดัชชุน , บอลตัน , บิชอง ฟริเซ่ , บีเกิ้ล , บูลด็อก , บูลเท , ปอมเมอเรเนียน , ปั๊ก , ปาปิยอง , พุดเดิ้ล , เฟรนซ์ บูลด็อก , มอลทีส , ยอร์คเชียร์ เทอร์เรีย , ลาบราดอร์ , เวลส์คอร์กี้ , เวสต์ ไฮแลนด์ ไวท์ เทอร์เรีย , สก็อตติช เทอร์เรียร์ , อลาสกัน มาลามิวท์ , ออสเตรเลียน เชพเพิร์ด
การจัดหมวดหมู่ของสุนัขแต่ละประเภท
การจัดหมวดหมู่ของสุนัขตามสายพันธุ์ต่าง ๆ จากทั่วโลก สุนัขสามารถแบ่งออกได้ทั้งหมด 7 กลุ่มหลัก ๆ ตามขนาดตัว และพฤติกรรมตามสายพันธุ์ได้ดังนี้ สุนัขเลี้ยงเพื่อใช้งาน , สุนัขเลี้ยงเพื่อใช้ต้อนฝูกสัตว์ , สุนัขล่าสัตว์ที่มีขนาดเล็ก , สุนัขที่ฝึกเพื่อใช้ในด้านการกีฬา , สุนัขที่ไม่ได้ใช้ในการกีฬา , สุนัขที่มีขนาดเล็ก และสุนัขเทอร์เรีย เป็นต้น
สุขภาพของสุนัข
โดยทั่วไปอายุเฉลี่ยของสุนัขจะอยู่ที่ 10-13 ปี โดยประมาณ สุนัขควรกินอาหารเฉพาะด้าน ไม่ควรกินของที่มีไขมันสูง ทั้งนี้สุนัขบางสายพันธุ์มีแนวโน้มที่จะเจ็บป่วยได้ง่ายและมักจะมีโรคบางโรค เช่น ศอกและสะโพกผิดปกติ ตาบอด หูหนวก หลอดเลือดแดงตีบ ปากแหว่งเพดานโห่ว พยาธิในร่างกาย และกระดูกสะบ้าเคลื่อน และอาจเป็นโรคร้ายแรงได้หากไม่ได้ดูแลรักษาอย่างเหมาะสม
ลักษณะทั่วไปของสุนัข
สุนัขเป็นสัตว์ที่มีความพยายาม อดทน และเฉลียวฉลาด และสุนัขชอบอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม สังเกตได้จากสุนัขป่าที่ชอบอยู่เป็นฝูง มีนิสัยไล่ล่าหาเหยื่อเป็นอาหาร เมื่อมนุษย์ได้นำมาเลี้ยง สุนัขจึงมีลักษณะนิสัยที่เปลี่ยนแปลงไป ดังนั้นสุนัขแต่ละตัวแต่ละสายพันธุ์ จะมีพฤติกรรมสัญชาตญาณที่แตกต่างกันออกไปเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว หลังจากที่เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงจากสุนัขป่า กลายมาเป็นสุนัขเลี้ยงแล้วมีสืบพันธุ์พัฒนาหลากหลายสายพันธุ์ เริ่มเปลี่ยนวิธีการสื่อสารเกิดเป็นพฤติกรรมการเรียนรู้ เช่นการใช้ภาษากาย ภาษามือ ใช้แรงจูงใจ ลักษณะการฉี่ การแสดงความเป็นเจ้าของ การเดินเป็นวงกลมก่อนนอน การดมกลิ่น เป็นต้น
🐩 การมองเห็นของสุนัข โดยทั่วไปแล้ว สุนัขส่วนใหญ่จะสายตาไม่ดี จึงใช้วิธีการดมกลิ่นมากกว่าการใช้สายตา แต่มีสุนัขบางสายพันธุ์ ที่ได้พัฒนาการมองเห็น จนใช้สายตาในการล่าสัตว์ได้ปกติ แต่อย่างไรแล้วนั้นสุนัขจะมองเห็นเฉพาะสีขาว-ดำ ไม่สามารถมองภาพที่เป็นสีๆได้
🐩 การเคลื่อนไหวของสุนัข สุนัขสามารถวิ่งได้เร็ว โดยเฉลี่ยอยู่ที่ 60 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่บางสายพันธุ์ก็จะมีการวิ่งที่เร็วกว่า และแม้ว่าสุนัขไม่ได้วิ่งเร็วเหมือนเสือ แต่สุนัขก็มีลักษณะที่พิเศษ คือมีความอดทนที่สูง สามารถวิ่งได้ในระยะทางไกลๆ เพื่อล่าเหยื่อ และสุนัขยังสามารถว่ายน้ำ ดำน้ำล่าเหยื่อได้ดีอีกด้วย
🐩 การได้ยินของสุนัข โดยทั่วไปแล้วสุนัขมีใบหูที่ใหญ่ ประกอบไปด้วย กล้ามเนื้อถึง 17 มัด สามารถรับคลื่นเสียงให้ตรงกับแหล่งที่มาของเสียงได้ถึง 35,000 ครั้ง/วินาที นอกจากนั้นยังสามารถแยกเสียงต่างๆได้ดีอีกด้วย
🐩 การดมกลิ่นของสุนัข การดมกลิ่นของสุนัขถือว่าทำได้ยอดเยี่ยม แต่ก็จะมีความแตกต่างกันออกไปในแต่ละสายพันธุ์ จึงไม่แปลกใจที่สุนัขมีความสำคัญต่อมนุษย์ ที่นำมาใช้ประโยชน์นับไม่ถ้วน สุนัขได้พัฒนาทักษะในการดมกลิ่นได้ยาวนานว่าการดมกลิ่นของจมูกมนุษย์อีกด้วย
🐩 ระบบประสาทสัมผัสของสุนัข สุนัขมีพฤติกรรมที่หลากหลาย การรับรู้ความรู้สึกลักษณะทางกายภาพที่แตกต่างกัน แต่ประสาทสัมผัสของสุนัข จะมีสิ่งที่เหมือนกันและแบ่งออกมาได้ดังนี้ การมองเห็น การได้ยิน การดมกลิ่น การรับรู้รสชาติ การสัมผัสและการตอบสนองต่อสิ่งเล้าต่าง ๆ
ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสุนัข
ในสมัยก่อนมนุษย์ได้นำสุนัขมาฝึกให้เชื่องจนมีพฤติกรรม การรับรู้ทางประสาทสัมผัส และลักษณะทางกายภาพที่หลากหลาย จนมีบทบาทต่อมนุษย์เป็นอย่างมากหลายแบบเช่น ล่าสัตว์ , ไล่ต้อน , ลากสิ่งของ , ป้องกันสถานที่ , ช่วยเหลือตำรวจและทหาร , เพื่อนมิตร , ช่วยเหลือคนพิการ จนถูกยกให้เป็นเพื่อนที่ดีที่สุดของมนุษย์ในปัจจุบัน
สรุป
ปัจจุบันจะพบได้ว่าสายพันธุ์สุนัขมีเยอะมาก และสุนัขส่วนใหญ่กลายเป็นสัตว์เลี้ยงในบ้าน การเลือกสุนัขควรศึกษาเรียนรู้อย่างละเอียดเกี่ยวกับพฤติกรรมของเขา บวกกับความพร้อมที่เราเอง เนี่องจากสุนัขมีอายุไขและพฤติกรรมที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นลักษณะนิสัย หวงเจ้าของ หวงอาณาเขต สัญชาตญาณตามธรรมชาติ อาหารการกิน โรคภัยที่จะตามมา ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะส่งผลต่อการใช้ชีวิตและสิ่งแวดล้อมภายในครอบครัวเรา รวมไปถึงไลฟ์สไตล์ของเรากับสุนัขที่ไปด้วยกันได้นั้นเอง
คำถามที่พบบ่อย
โดยเฉลี่ยทั่วไปสุนัขมีอายุประมาณ 10-13 ปี
สำหรับสุนัขแต่ละประเภทจะมีนิสัยแตกต่างกัน แต่โดยรวมแล้วจะมีนิสัยที่ร่าเริง ฉลาด รักใคร่ซื่อสัตว์
สุนัขกินอาหารสุนัขเป็นหลัก กินของคนได้บ้างแต่ไม่ใช่ทุกชนิด ซึ่งอาหารบางชนิดเป็นอันตรายต่อสุนัขเอก เช่น ช็อคโกแลต องุ่น ลูกเกต อะโวคาโด หัวหอม กระเทียม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมไปถึงอาหารที่มีรสจัด ไขมันสูง น้ำตาลสูง และอาหารที่ใช้สารปรุงแต่งเป็นต้น
สุนัขเหมาะกับคนทุกประเภท แต่คนที่เหมาะกับการเลี้ยงสุนัขมากที่สุด คือคนที่มีเวลาว่างมากพอที่จะดูแลสุนัข เอาใจใส่ รักสุนัข และพร้อมที่จะมอบความรักให้กับสุนัข
จากผลสำรวจสายพันธุ์สุนัขมีมากกว่า 340 สายพันธุ์ทั่วโลก
สำหรับการฝึกสุนัขโดยการใช้ท่าเบื้องต้นมีดังนี้ นั่ง นอน คอย ขออาหาร สวัสดี วิ่งกลับมาหาเจ้าของเป็นต้น
สามารถเช็คความผิดปกติของสุนัขได้ ดังนี้ เบื่ออาหาร อาเจียน ท้องเสีย มีไข้ หายใจลำบาก ไอ จาม มีน้ำมูก ตาแดง จมูกแดง ผิวหนังอักเสบ ขนร่วง เดินผิดปกติ ซึมเศร้า นอนเยอะ หากมีอาการเหล่านี้ครวรีบพาสุนัขที่เรารักไปพบสัตวแพทย์โดยด่วน
หากสุนัขได้รับการฝึกฝนสามารถช่วยงานต่าง ๆ ได้ดังนี้ นำพาคนพิการไปไหนมาไหน ค้นหายาเสพติดและวัตถุระเบิด และช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ในสถานการณ์ฉุกเฉิน
โดยทั่วไปแล้วสุนัขชอบอากาศที่อบอุ่นและชื้น อุณหภูมิประมาณ 16-22 องศา สุนัขทนต่อสภาพอากาศที่ร้อนได้ แต่ร่างกายอาจขาดน้ำส่งผลให้มีอาการเหนื่อยล้า ซึ่งสุนัขบางชนิดไม่สามารถทนอากาศร้อนได้เนื่องจากมีจมูกที่สั้นทำให้หายใจลำบาก เช่น ชิวาวา ปั๊ก เป็นต้น
สุนัขโดยทั่วไปแล้วมีความจำเป็นที่ต้องออกกำลังกายอย่างน้อย30 นาทีต่อวัน เพื่อให้กล้ามเนื้อทุกส่วนได้ทำงาน และให้กล้ามเนื้อหัวใจ ระบบประสาทได้ทำงาน
สายพันธุ์สุนัข
